تخمک گذاری؛ زمان باروری در زنان

تخمک گذاری به زمانی گفته می شود که یک تخمک (یا در برخی موارد نادر بیشتر از یک تخمک) از تخمدان آزاد می شود و این زمان را "دوره باروری" در سیکل قاعدگی زنان می نامند.

هر ماه، یک تخمک در درون تخمدان یک خانم به بلوغ می رسد. هنگامی که اندازه آن به حد معینی رسید، تخمک از تخمدان آزاد شده و از طریق لوله های فالوپ (لوله های رحمی)، به طرف رحم حرکت می کند. اینکه در هر بار، کدام تخمدان یک تخمک آزاد می کند، نسبتا نامشخص است.

آنچه مشخص می باشد این است که وظیفه تخمک گذاری در سیکل های قاعدگی به صورت منظم و یکی در میان بین تخمدان ها تقسیم نمی شود.

چگونه زمان بیشترین باروری، با تخمک گذاری مشخص می شود؟

برای اینکه بهترین نتیجه را بگیرید و حامله شوید، باید طی مدت یک تا دو روز پیش از تخمک گذاری تا 24 ساعت پس از آن، با همسرتان آمیزش داشته باشید. دلیل این امر آن است که اسپرم ها می توانند دو تا سه روز زنده بمانند، اما تخمک نمی تواند بیشتر از 24 ساعت پس از تخمک گذاری به حیات خود ادامه دهد، مگر اینکه لقاح صورت پذیرد.

اگر در حوالی زمان تخمک گذاری نزدیکی داشته باشید، احتمال حامله شدن شما افزایش می یابد و شما می توانید خوشحال باشید، زیرا شانس با شما همراه است.

در زوج های معمولی که می توانند به صورت طبیعی بچه دار شوند، در هر دوره 20 درصد احتمال بارداری وجود دارد. حدودا 85 درصد از خانم هایی که بدون استفاده از روش های جلوگیری از بارداری آمیزش دارند، ظرف یک سال حامله می شوند.

شما می توانید با تعیین زمان دقیق تخمک گذاری، همچنین با افزایش آگاهی خود در مورد تغییرات هورمونی و جسمی که در هر ماه در بدن شما رخ می دهد، احتمال حامله شدن خود را افزایش دهید.

همچنین شما می توانید از این اطلاعات استفاده کرده و با خودداری از آمیزش در نزدیکی زمان تخمک گذاری، از بارداری جلوگیری کنید. البته توجه داشته باشید که این روش، بهترین روش جلوگیری از بارداری نیست و استفاده از آن ممکن است موفقیت آمیز نباشد.

چگونه می توانم زمان تخمک گذاری و حداکثر آمادگی برای بارداری را تشخیص دهم؟

زمانی را که دوره پریود بعدی شما آغاز می شود، در نظر بگیرید. سپس 12 تا 16 روز از آن کم کنید. این چند روز، همان محدوده زمانی است که احتمال تخمک گذاری شما در آن بسیار زیاد است. برای خانمهایی که یک دوره کامل آنها 28 روز طول می کشد، چهاردهمین روز، روز تخمک گذاری است. برای استفاده از این روش، شما باید بدانید که دوره کامل شما معمول چند روز طول می کشد.

با این حال، بهترین روش برای تعیین زمانی که احتمال باروری شما در آن حداکثر است این است که به وضعیت بدنی خود توجه کنید و روش تشخیص نشانه های تخمک گذاری را فرا بگیرید.

نشانه های تخمک گذاری

1- تغییر در ترشحات دهانه رحم

هر چقدر روزهای بیشتری از پریود شما بگذرد، حجم این ترشحات افزایش پیدا کرده و بافت آنها نیز تغییر می کند. این تغییرات، بیانگر افزایش سطح هورمون استروژن در بدن شما است. هنگامی که این ترشحات شفاف، لیز و چسبنده باشد، احتمال باردار شدن شما به حداکثر می رسد. به نظر بسیاری از خانمها، ترشحات در این دوره مانند سفیده تخم مرغ است.

این ترشحات در حالت طبیعی به عنوان یک سد محافظ عمل می کنند، اما در زمان اوج توانایی باردار شدن در شما، این ترشحات به اسپرم اجازه می دهند تا از مجرای رحم عبور کرده و به سمت رحم بروند. سپس به طرف لوله های فالوپ (لوله های رحمی) حرکت کنند تا با تخمک شما برخورد نمایند.

2- افزایش دمای بدن

پس از تخمک گذاری، دمای بدن شما ممکن است بین نیم تا یک درجه افزایش پیدا کند. شما این تغییر را احساس نخواهید کرد، اما می توانید با استفاده از یک دماسنج، "دمای پایه بدن" یا BBT خود را اندازه گیری کنید. دمای پایه بدن یعنی دمای بدن در هنگام صبح و پس از بیدار شدن از خواب، پیش از آنکه هر گونه فعالیتی انجام دهید.

این افزایش دما بیانگر آن است که تخمک گذاری در بدن شما انجام شده است، زیرا آزاد شدن یک تخمک منجر به تحریک و افزایش تولید هورمون پروژسترون می گردد، که دمای بدن را افزایش می دهد.

زمان حداکثر توانایی شما برای باردار شدن، دو تا سه روز پیش از این است که دمای بدن شما افزایش پیدا کند. برخی از متخصصان بر این باورند که 12 تا 24 ساعت پس از مشاهده اولیه افزایش دما نیز شما شانس باردار شدن را دارید، اما اکثر آنها اذعان می کنند که این زمان برای حامله شدن خیلی دیر است.

پس از تخمک گذاری، یک تا دو روز طول می کشد تا سطح هورمون پروژسترون به حدی برسد که دمای بدن شما را افزایش بدهد. اما از آنجا که تخمک تنها حداکثر 24 ساعت می تواند زنده بماند، هنگامی که دمای بدن افزایش پیدا می کند، دیگر برای باردار شدن خیلی دیر شده است،. به همین دلیل، متخصصان توصیه می کنند که دمای بدن خود را برای چند ماه دقیقا زیر نظر گرفته و نموداری برای آن طراحی کنید تا بتوانید الگوی افزایش دما را تشخیص داده و زمان احتمالی تخمک گذاری خود را مشخص کنید. در این صورت می توانید به گونه ای برنامه ریزی کنید که دو تا سه روز پیش از موعد افزایش دمای بدن خود، آمیزش داشته باشید.

3- درد در ناحیه پایین شکم

حدودا 20 درصد از خانم ها می توانند تخمک گذاری و فعالیت مربوط به آن را احساس کنند که نشانه های آن می تواند از درد ملایم تا تیر کشیدن های شدید و ناگهانی زیر شکم باشد. این حالت، که به آن میتل اشمرز mittelschmerz گفته می شود، ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.

تست های پیش بینی کننده تخمک گذاری چگونه کار می کنند؟

این تست ها که در داروخانه ها یا فروشگاه های دیگر موجود بوده و بدون نسخه نیز به فروش می رسند، افزایش هورمون LH را که دقیقا قبل از تخمک گذاری رخ می دهد، در ادرار شما تشخیص می دهند.

استفاده از این تست ها ساده تر بوده و نتایج آنها نیز دقیق تر از دماسنج های BBT است و می توانند تخمک گذاری را 12 تا 36 ساعت زودتر تشخیص داده و احتمال بارور شدن شما را در همان ماه اولی که از این تست ها استفاده می کنید به حداکثر برسانند.

اما این دستگاه ها خالی از اشتباه نیز نیستند. در مواردی نادر، آنها وجود LH را ثبت می کنند. در واقع پاسخی که دستگاه به شما می دهد، یک جواب "مثبت" یا "منفی" است، نه یک عدد. به این ترتیب نمی توان تضمین کرد که در صورت مثبت بودن پاسخ، حتما تخمک گذاری انجام خواهد شد؛ در واقع میزان هورمون LH می تواند با یا بدون آزاد شدن تخمک، افزایش پیدا کند. همچنین ممکن است افزایش میزان این هورمون به صورت کاذب نیز اتفاق بیفتد، که دوباره سطح آن کاهش یافته و پس از آن، کمی مانده به تخمک گذاری مجددا افزایش پیدا می کند.

برای به دست آوردن حداکثر دقت، راهنما و دستورالعمل تست را به دقت مطالعه و پیگیری کنید. با این حال، اگر راهنمای تست به شما می گوید که اولین ادرار خود در طول روز را تست کنید، ممکن است بهتر باشد که دومین ادرار خود را تست کنید. ادرار شما در طول شب غلیظ می شود که در نتیجه ممکن است، نتیجه تست "مثبت"، ولی "کاذب" باشد.

دوره شما از اولین روزی که پریود آغاز می شود، محاسبه می گردد. در صورتی که دوره شما 28 روزه باشد، تست را از روز یازدهم آغاز کرده و به مدت 6 روز ادامه دهید؛ یا تست را به تعداد روزهایی که شرکت تولیدکننده دستگاه توصیه کرده است، ادامه دهید.

در صورتی که دوره شما بین 27 تا 34 روز است، روز تخمک گذاری شما ممکن است بین روزهای سیزدهم تا بیستم باشد. تست را از روز یازهم آغاز کرده و تا روز بیستم ادامه دهید.

در صورتی که دوره شما نامنظم است، ممکن است به این نتیجه برسید که استفاده از این تست نمی تواند آزمون مناسبی برای تشخیص زمان تخمک گذاری در شما باشد