مشکلات پوسیدگی دندان‌ها در بزرگسالان به صورت تدریجی از زمان کودکی شکل می‌گیرد، اما به گفته مسوولان میزان مراجعه به دندان پزشک در دوران کودکی بسیار پایین است. بر اساس آمار‌ها حدود 25 درصد از کودکان تا قبل از ورود به مدرسه هیچ گاه از سوی دندان پزشک ویزیت نشده اند، این در حالیست که 80 درصد پوسیدگی دندان‌های کودکان پیش دبستانی و اوایل ابتدایی به دلیل وجود شیارهای عمیق در سطح جونده دندانها  اتفاق می‌افتد.

همچنین آمارها حکایت از این دارد که میزان پوسیدگی دندان کودکان ایرانی سه برابر استاندارد‌های جهانی است بطوریکه کودکان و نوجوانان 10 تا 12ساله ایرانی به‌طور میانگین 3دندان پوسیده یا کشیده شده دارند.

فلورایدتراپی یکی از روش‌های مناسب جهت پیشگیری و کاهش پوسیدگی در دندان کودکان است. طی سال‌های اخیر وزارت بهداشت طرح انجام فلورایدتراپی کودکان را در مدارس و کودکستان‌های کشور اجرا کرده است.

 اما فلوراید چیست، کاربردهای آن کدام است، چگونه استفاده می‌شود و اثر ضد پوسیدگی آن روی دندان چه سازوکاری دارد؟

 فلوراید یک ماده‌ معدنی طبیعی است که در پوسته زمین وجود دارد و در طبیعت به وفور یافت می‌شود و به دو صورت استفاده می شود :

1-      به صورت سیستمیک

·         مثل فلوراید موجود در آب آشامیدنی

·         فلوراید موجود در غذاها وسبزیجات

·         فلوراید به صورت قرص که فقط با تجویز دندانپزشک امکان استفاده از ان هست .

2-      به صورت موضعی

·         وارنیش فلوراید

·         ژل فلوراید

·         فلوراید موجود در دهانشویه ها

·         فلوراید موجود در خمیر دندانها

موثر اکاربرد موضعی ماده درمانی فلوراید (تماس مستقیم آن با دندان ها) ساختمان دندان را نسبت به روند پوسیدگی مقاوم کرده و در پیشگیری از ایجاد پوسیدگی های جدید ست. از طرفی می تواند حتی باعث توقف یا کند کردن روند پوسیدگی های اولیه ایجاد شده روی دندان ها هم بشود. در بعضی موارد ، دندانپزشک ترجیح می دهد فلوراید موضعی با غلظت بالا را به دندانهای کودک برساند .این کار حدود 10 دقیقه طول می کشد. و نیاز به بیحسی موضعی ( تزریق آمپول ) ندارد.

مراحل انجام کار به قرار زیر است

1. ابتدا سطح کلیه دندانها با مسواک تمیز می شود .
2. سپس دندانها با گاز استریل خشک شده

3- سطح  تمام دندانها به وارنیش  فلوراید آغشته می شود ( گاهی اوقات یکطرف هر دو فک در یک مرحله و نیم دیگر در مرحله بعد به ژل آغشته می شود)

4- وارنیش  فلوراید حدود 4 دقیقه در مجاورت دندان قرار می گیرد.

5-  در تمام مراحل پشت کودک حالت عمودی داشته سر کمی به سمت جلو خم می شود تا از بلع فلوراید ممانعت به عمل آید .

6-  پس از گذشت 4 دقیقه اضافات ژل با گاز استریل یا پنبه برداشته می شود. در این مرحله کودک آب دهان خود را بطور کامل خارج می کند.

7-  کودک نباید بعد از فلورایدتراپی دهانش را بشوید و تا نیم ساعت باید از خوردن و آشامیدن اجتناب کند. و  طی این مدت در صورت جمع شدن بزاق در دهان ، آنرا خارج کند.

8- فلوراید تراپی در کودکان زیر 3 سال یا کودکانی که مهارت خارج کردن بزاق (تف کردن ) ندارند ، انجام نمی شود.

9-   انجام فلورایدتراپی با صلاحدید دندانپزشک و انجام آن بصورت دوره ای (هر 6 ماه یکبار ) بین 30 تا60 درصد باعث کاهش  پوسیدگی می شود.

10- فلورایدتراپی هم برای دندانهای شیری و هم برای دندانهای دایمی قابل انجام است و از سن 4 تا 12 سالگی توصیه می شود .

فلورایدتراپی یکی از راههایبسیار مؤثر در جلوگیری از پوسیدگی های دندانی می باشد که برای کودکان شما مفید است و لازم استراید برای خود شما نیز با تجویز دندانپزشک مفید می باشد .در آزمایش هر شش ماه یکبار دندانهای کودکان خود را توسط دندانپزشک فلورایدتراپی نمایید و همچنین استفاده از فلوات بعمل آمده روی چند نمونه از خمیردندانها به این نتیجه رسیدند که برخی از آنها میزان کافی فلوراید را دارا نیستندویا به دلیل داشتن جلد فلزی فلوراید موجود در خمیر دندانها جذب دیواره فلزی جلد خمیر دندان می شود .

لذا بهتر است ضمن استفاده از خمیر دندان هر شش ماه یکبار نیز به کمک دندانپزشک  یا بهداشت‏کار خود فلوراید کافی به دندان برسانید.

محلولهای دهانشویه فلوراید نیز با نامهای متفاوتی در بازار موجود هستند که شما پس از مشورت با دندانپزشک  یا بهداشتکار خود میتوانید اقدام به خرید و مصرف نمائید ، فقط این نکته را به خاطر بسپارید که در کودکان زیر شش سال فقط دندانپزشک اجازه و صلاحیت تجویز فرآورده های دارای فلوراید و یا فلورایدتراپی را دارد و هرگز خودسرانه به کودکان زیر شش سال فلوراید نرسانید.

به یاد داشته باشید که استفاده از فلوراید حتماً باید با تجویزدندانپزشک انجام بگیرد و فقط استفاده از خمیردندانهای حاوی فلوراید بدون اجازه دندانپزشک مانعی ندارد. 

بیشتر ببینید:

جرم گیری دندان چه فوائدی دارد؟​