خانم های باردار نگران نحوه خواب خود نباشید...!
نحوه خوابیدن زنان باردار :
ما باورهای عامیانه ای درباره دوران بارداری از مادران و مادربزرگ هایمان به ارث برده ایم. این عقاید و دستورالعمل ها آن قدر در فرهنگ ما ریشه دوانده اند که گاهی حتی از طرف متخصصان هم توصیه می شوند و مادران باردار هم به این دلیل که می خواهند هیچ خللی به جنین شان وارد نشود این دستورالعمل ها را می پذیرند و مو به مو اجرا می کنند…
به عنوان نمونه اینکه به زنان باردار گفته می شود که طاق باز خوابیدن برابر است با خفگی جنینی که در شکم دارد و معمولا همه به زنان باردار توصیه می کنند که روی پهلوی چپ بخوابند. این باور آنچنان در خانم های باردار عمیق است که حتی به قیمت بی خواب شدن، تحمل کمردردی که به دلیل قرار گرفتن دائمی در یک وضعیت به آنها وارد می شود و در نهایت اختلالات خواب، آن را رعایت می کنند. با دکتر مریم کاشانیان، متخصص زنان و زایمان، رییس مرکز آموزشی درمانی شهید اکبرآبادی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران دراین باره گفتگویی انجام دادیم که می خوانید.
خانم دکتر کاشانیان! بسیاری از افراد به پشت یا همان طاق باز خوابیدن زنان باردار را یکی از خطرات بالقوه برای جنین تصور می کنند، آیا این موضوع صحت علمی دارد؟
متاسفانه به دلیل باورهای سنتی در میان زنان باردار این دستورالعمل به شدت رعایت می شود که زن باردار نباید به پشت بخوابد و اگر بخوابد ضربه ای به سلامت جنین وارد می شود یا خفگی ایجاد می شود. درحالی که این موضوع به هیچ عنوان پایه علمی ندارد و هیچ پزشکی این توصیه را به زنان باردار نمی کند. خانم ها باید آزاد باشند که به هر صورتی که راحت هستند بخوابند حتی به صورت طاق باز و این وضعیت هیچ ضرری را برای زنان باردار ندارد. خوابیدن در وضعیت های مشخص فقط در شرایط استثنایی و خاص از سوی پزشک تجویز میشود به عنوان نمونه در صورتی که فشار خون مادر بالا بوده یا جنین رشد طبیعی نداشته باشد. این نوع باورها باعث تغییرات خلق و خو، دلشوره، بی خوابی و اضطراب در زنان باردار می شود. بنابراین طاق باز خوابیدن برای زنان باردار در هر زمان بارداری حتی ماه های آخر هیچ ممنوعیتی ندارد و هیچ فشاری به آنها وارد نمی کند.
یکی از دلایلی که ذکر می شود این است که در این وضعیت خون رسانی به جنین مختل می شود، آیا این موضوع صحت دارد؟
در وضعیت خوابیده به پهلوی چپ خون رسانی جفت بهترین وضعیت را دارد ولی در خانم باردار ای که هیچ گونه مشکلی ندارد در سایر وضعیت ها نیز خون رسانی جفت کافی است و بنابرین ضرورتی برای خوابیدن مداوم به پهلوی چپ وجود ندارد.
آیا روی شکم خوابیدن برای مادران باردار مضر است؟
خیر. همان طور که عرض کردم مادر در هر وضعیتی که دوست دارد و راحت است، می تواند بخوابد. شاید درماههای آخر بارداری برای خود مادر روی شکم خوابیدن دشوار باشد ولی اگر دشوار نیست ممنوعیتی ندارد.
چه وضعیت خوابیدنی برای زن باردار بیشتر توصیه می شود؟
قاطعانه به شما اعلام می کنم که هیچ نوع وضعیت خاص و ایده آلی برای زنان بارداری که مشکلی ندارند توصیه نمی شود و من به آنها سفارش می کنم در هر وضعیتی که خودشان به آن عادت دارند و راحت ترند، بخوابند بدون هیچ نگرانی. در موارد خاص برحسب نیاز توسط پزشک شکل خوابیدن یا سایر وضعیت ها به بیمار گفته می شود.
بعضی از مادران در دوران بارداری دچار اختلالات خواب و بی خوابی می شوند. علت چیست و برای برطرف شدن آن چه توصیه ای دارید؟
این اختلالات بیشتر به دلیل تغییرات روانی و جسمانی است که در زنان باردار به وجود می آید وتا آخرین ماه بارداری ادامه دارد. احساس خستگی، تغییرات خلق و خو، سر درد، درد های پراکنده در اندام ها و نیز درد کمر و شکم و تنگی نفس و تغییرات وسیع دیگری که در فیزیولوژی بدن در زمان بارداری اتفاق می افتد، همگی می توانند روی خواب تاثیرگذار باشند. این موضوع نیز جای نگرانی ندارد و امری است طبیعی. به خانم های باردار توصیه می کنم در طول مدت بارداری کمتر از نوشیدنی های کافئین دار استفاده کنند و در صورتی که این بی خوابی ادامه داشته باشد و روی زندگی آنها اثر منفی بگذارد، می توانند با نظر پزشک متخصص خود از قرص های آرامبخش هم استفاده کنند.
چند ساعت خواب برای زنان باردار مفید است و توصیه می شود؟
به دلیل اینکه میزان خواب در زنان باردار به افزایش احساس آرامش در آنها کمک می کند بین ۷ تا ۸ ساعت خواب در شب و یک استراحت ۱ تا ۲ ساعته در نیمروز برای این افرد طبیعی و مفید است.
و حرف آخر؟!
تاکید می کنم که زنان باردار نباید چندان به گفته های عامیانه اتکا کنند و اگر سوالی دارند بهتر است با پزشک متخصص خود در میان بگذارند تا جواب و توصیه علمی دریافت کنند.
