🌹 مشاوره مامایی جوانه

پاسخ دادن به سوالات شما ۹۰۹۹۰۷۱۱۷۴☎️

بیش از نیمی از نوزادان (حدود ۶۰ تا ۸۰ درصد)پس از بدنیا آمدن دچار درجاتی از زردی می شوند که از روز دوم و سوم تولد شروع و پس از ده تا چهارده روز برطرف می شود .

این زردی که در پوست و سفیدی چشم پیدا می شود “زردی فیزیولوژیک ” نام دارد.

تقریباً در تمام این نوزادان هیچ بیماری زمینه‌ای وجود ندارد و علت بروز آن تنها این است که کبد آنها نمی‌تواند بیلی روبین (ماده شیمیایی رنگی زرد مایل به سبز بناماست که بر اثر تخریب گلبول‌های قرمز خون تولید می‌شود) اضافی را دفع کند .

در واقع کبد این ماده را از خون برداشت کرده و پس از تغییراتی قسمتی از این ماده توسط کلیه ها و قسمتی دیگر از راه صفرا با مدفوع دفع می شود .حال اگر کبد قدرت برداشت و تغییر شکل این ماده رنگی را نداشته باشد ، میزان این ماده زرد رنگ در خون افزایش پیدا کرده و در تمامی نسج های بدن وارد و رنگ این نسوج (مثل پوست و سفیدی چشم) زرد می شود.هر چه سطح بیلی روبین بالاتر برود، زردی از طرف سر به پایین و به سمت گردن و سپس قفسه سینه پیش می‌رود تا اینکه در موارد شدید به دست و پا می‌رسد.

نکته مهم این است که بیلی روبین می تواند به سیستم اعصاب مرکزی در حال تکامل نوزاد آسیب بزند . به مواردی که بیلی روبین در سلولهای مغزی رسوب کرده و باعث اختلال در متابولیسم و فعالیت نورون ها بشود ”کرنیکتروس،Kernicterus” گفته می شود .

 در نوزاد ترم(نوزادی که به موقع بدنیا آمده) معمولا تا زمانی که میزان بیلی روبین خونش کمتر از ۲۵-۲۰ میلی گرم در دسی‌لیتراست دچار کرنیکتروس نمی شود. هر چه میزان بیلی روبین موجود در سرم خون از ۲۵میلی گرم در دسی‌لیتربیشتر شود خطر بروز کرنیکتروس بیشتر می شود.

زردی در برخی نوزادان ممکن است بر اثر استفاده از شیر مادر باشد. دوگروه از نوزادان هستند که با خوردن شیر مادر به زردی مبتلا می شوند:

گروه اول، 

بیشتر نوزادان مادرانی هستند که به طریق سزارین وضع حمل کرده اند و زردی به دلیل کم بودن شیر مادر و در روزهای اول تولد ایجاد می شود.البته گاهی اوقات زردی به دلیل خوب شیر نخوردن نوزاد پیش می‌آید. این خوب شیر نخوردن می‌تواند به دلیل آموزش ندیدن صحیح و کامل مادر باشد.

 گروه دوم، 

زردی ناشی از شیر مادر، معمولا از هفته دوم تولد آغاز می شود. این زردی ممکن است ناشی از موادی باشد که در شیر وجود داشته و باعث غیرفعال کردن آنزیم های کبدی و روده ای نوزاد می شوند و این موضوع باز جذب مواد صفراوی به داخل بدن را در پی دارد.

از موارد دیگر ایجاد زردی در نوزاد، عفونت های جنین در رحم می باشد . بعضی میکروب ها و ویروس ها قابلیت عبور از جفت را داشته و در جنین باعث عفونتی می شوند که تخریب گلبولی نیز ایجاد می کنند.از دیگر علل زردی می توان به دیابت مادر، نژاد ، نارس بودن ، مذکربودن ، شیر مادر، تاخیر در دفع مدفوع نوزاد و بعضی داروها هستند .(مثلا مصرف کوتریموکسازول در آخرین روزهای حاملگی می تواند روی کبد جنین اثر گذاشته و پس از به دنیا آمدن نوزاد باعث زردی شدید شود ) ،از طرفی اگر RHگروه خونی مادر منفی و پدر مثبت باشد،در صورتیکه جنین گروه خونی با RHمثبت پیدا کند . این مغایرت گروه خونی جنین و مادر معمولاً در فرزند دوم به علت وجود مواد ضد RHدر خون مادر، می تواند موجب خراب شدن سریع گلبول های قرمز جنین و به فوت جنین منجر شود و حتی اگر جنین فوت نکند ، نوزادی با زردی بسیار متولد می شود .

⚜